Tien jaar decaan: Astrid Kramer over goede studiekeuzebegeleiding

Astrid Kramer, decaan op het Emmauscollege, ontdekte haar passie voor studiekeuzebegeleiding op een verrassende manier: tijdens een workshop van Scopos. Inmiddels is ze al tien jaar in deze functie werkzaam en heeft ze haar rol als decaan verder ontwikkeld. In dit interview deelt ze haar persoonlijke ervaringen, de impact van de samenwerking met Scopos en haar visie op het begeleiden van leerlingen naar de juiste studiekeuze.

Van de 'Qompasboekjes' naar echte studiekeuze-gesprekken

"Toen ik tien jaar geleden bij het decanaat begon, was het een heel andere situatie. Het 'Qompasboekje' invullen was de standaard, en veel leerlingen wisten zelfs niet wie de decaan was. Inmiddels werken we met een team van drie decanen, waarvan er twee ook lesgeven en mentor zijn. Dit heeft onze zichtbaarheid binnen de school enorm vergroot. Door de mentorlessen over studiekeuze kunnen we nu veel dichter bij de leerlingen staan."

Van havo naar mbo: nieuwe mogelijkheden ontdekken

"Het vak blijft zich ontwikkelen en is in de afgelopen tien jaar eigenlijk nooit hetzelfde geweest. De laatste jaren zie je een trend waarin steeds meer havisten kiezen voor het mbo, terwijl ze daarvoor misschien niet de juiste informatie hadden. Dit is een belangrijke ontwikkeling waarop we als school inspelen. Sommige leerlingen lopen vast op de havo, terwijl het mbo hen veel meer kan bieden. Ik ben dan ook benaderd om meer focus te leggen op mbo-oriëntatie, omdat het steeds vaker voorkomt dat havisten zich uiteindelijk goed kunnen ontwikkelen op het mbo."

Wat maakt het werk zo mooi?

"Het mooiste aan dit werk vind ik de momenten waarop je een leerling echt kunt verrassen. Door gesprekken te voeren en gerichte vragen te stellen, ontdek je vaak wat een leerling eigenlijk echt wil, terwijl ze dat zelf nog niet doorhadden. Dat moment van herkenning in hun ogen is heel bijzonder." "Ik herinner me bijvoorbeeld een jongen die totaal niet gemotiveerd was en zelfs dacht dat school niets voor hem was. Door middel van gesprekken ontdekte hij zijn passie voor logistiek en auto's. We vonden een mbo-opleiding die perfect aansloot, waarin hij vier dagen kon werken en leren, en nog maar één dag naar school hoefde. Je zag opeens weer de sprankeling in zijn ogen, hij leefde helemaal op. Zijn ouders stuurden mij later nog een mail om te bedanken en zeiden dat ze een heel ander kind hadden gekregen. Dat is waar je het voor doet."

De meerwaarde van samenwerking met Scopos

"We werken al jaren samen met Scopos voor de studiekeuzeworkshops, en de begeleiding door de coaches is altijd uitstekend. Ook de aanwezigheid van een student in de klas voegt veel toe: zij kunnen vanuit hun eigen ervaring vertellen over de universiteit of hogeschool, wat vaak veel meer indruk maakt op leerlingen dan wanneer ik het vertel. Leerlingen zijn erg nieuwsgierig naar de praktische dingen die komen kijken bij het huidige studentenleven. Het is makkelijker om die vragen te stellen aan een student dan aan een decaan of mentor, omdat de studenten dichter bij hen staan qua leeftijd. Dan komt er toch vaak meer los."

“Ik vraag altijd aan de leerlingen hoe ze de workshops hebben ervaren, en dan krijg ik terug dat ze echt blij zijn met hun deelname. Een nogal ongemotiveerde leerling vond met name de workshop op school heel waardevol. Hij wist nu welke richting hij op wilde. Juist bij de leerlingen waar je het niet van verwacht, of die misschien vanuit huis minder gemotiveerd worden, kan je veel winst behalen.”

Waarom de workshops zo belangrijk zijn

"De grootste uitdaging is zorgen dat leerlingen de juiste keuze maken, en dat weet je pas als ze het schoolplein verlaten. We krijgen wel feedback over uitval, maar het blijft lastig. De studiekeuzeworkshops spelen hier een cruciale rol in. De positieve reacties van zowel leerlingen als mentoren bevestigen de meerwaarde van deze workshops, vooral voor de leerlingen die nog weinig met loopbaanoriëntatie- en begeleiding hebben gedaan."

"De kracht van de Scopos-workshops is de persoonlijke aandacht en de kleine groepjes. Leerlingen krijgen inzichten over zichzelf die ze in de reguliere mentorlessen niet altijd opdoen. Ze worden echt uitgedaagd om na te denken over hun toekomst, wat hen helpt een bewuste keuze te maken. Zelf ben ik ook door een workshop van Scopos enthousiast geworden over studiekeuzecoaching. Ik was bij een workshop blijven zitten en vond het zo interessant dat ik besloot een studiekeuze-coachingopleiding te volgen om me verder te ontwikkelen in dit vak."

Vertrouwen in de keuzes van leerlingen

"Wat ik leerlingen altijd meegeef is dat je niet voor het leven kiest. Je moet iets zoeken dat bij je past, en als je een verkeerde keuze maakt, is het altijd mogelijk om te schakelen. Je ontwikkelt je in de loop van je leven, ontmoet nieuwe mensen, en gaat andere gesprekken aan. Ook als je al werkt kun je nog switchen, kijk maar naar mij! De vraag 'wat wil ik en wat vind ik leuk' blijft je hele leven relevant."

Tien jaar ervaring: wat heeft goed gewerkt?

"Een van de grootste successen van de afgelopen jaren is dat we als decanaat veel zichtbaarder zijn geworden. Leerlingen weten ons te vinden met vragen, en we spreken ze regelmatig in de gang. De aanpak via de mentoren, en het feit dat twee decanen ook lesgeven, zorgt ervoor dat we dichter bij de leerlingen staan. Dit heeft echt geleid tot een verandering in hoe studiekeuze wordt benaderd op onze school."